Κυπριακό: Ας ετοιμάσουμε
εμείς σχέδιο λύσης.
Είναι σαφές ότι, παρά τά
περί του αντιθέτου λεγόμενα από τους
χολωμένους Αμερικανούς και Άγγλους,
οι προσπάθειες λύσης του Κυπριακού
όχι μόνο δεν ενταφιάσθηκαν, αλλά
σύντομα θα ενταθούν, εν όψει της
επερχόμενης ημερομηνίας κατά την
οποία θα εξετασθεί από την Ε.Ε. το
αίτημα της Τουρκίας για προσδιορισμό
ημερομηνίας ενάρξεως των ενταξιακών
της διαπραγματεύσεων.
Σε ποιο επίπεδο, όμως, θα
κινηθούν οι αναμενόμενες
προσπάθειες; Θα ήταν τραγικό να
επανερχόταν στο τραπέζι των
συζητήσεων το τερατώδες
και καταστροφικό σχέδιο Ανάν. Ας
αποδεχθούμε, λοιπόν, τις ίδιες τις
πρόνοιες του εν λόγω σχεδίου ότι,
καταψήφισή του έστω και σε ένα
δημοψήφισμα, σημαίνει την εξαφάνισή
του. Και ας καταρτίσουμε εμείς,
αρχίζοντας από μηδενική βάση, ένα νέο
σχέδιο βασισμένο, μεν, στους
κεντρικούς άξονες μιάς
βιώσιμης και λειτουργικής λύσης
του κυπριακού, όπως αυτοί έχουν
παγιωθεί μέχρι σήμερα, προσαρμοσμένο,
όμως, χωρίς παρεκκλίσεις, στο Διεθνές
Δίκαιο, τον Καταστατικό Χάρτη και τά
ψηφίσματα των Η.Ε. και βέβαια, στο
νομικό πλαίσιο και το "κεκτημένο"
της Ε.Ε.
Τι μορφή θα μπορούσε να
λάβει το νέο σχέδιο και ποιο θα ήταν
το πιθανό θεμελιώδες περιεχόμενό του;
Στο πρώτο ερώτημα η
απάντηση είναι ότι ως νέο σχέδιο
λύσης του Κυπριακού δεν μπορεί να
είναι οτιδήποτε άλλο από ΣΧΕΔΙΟ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ της
Κυπριακής Δημοκρατίας. Ας μη ξεχνάμε
ότι, ουσιαστικά και το σχέδιο Ανάν,
σχέδιο νέου Συντάγματος ήταν,
συμπληρούμενο από τα συντάγματα των
συνιστωσών πολιτειών και
συνοδευόμενο από παραρτήματα πού
αφορούσαν, κυρίως, τις εξωτερικές -
διεθνείς σχέσεις του νέου μορφώματος
πού θα προέκυπτε από δήθεν
παρθενογένεση πράγματι, όμως, από τον
κτηνώδη βιασμό της Κύπρου και την εν
τέλει αυτοκτονία της (υπενθυμίζω ότι
η Κυπριακή Δημοκρατία θα
αυτοκαταργούσε την υπόσταση και τα
δικαιώματά της με εξευτελιστικές
δηλώσεις του Προέδρου της προς "τίς
αρμόδιες Αρχές").
Ως προς το περιεχόμενο του,
το νέο Σύνταγμα θα πρέπει να κινείται
στους εξής θεμελιώδεις άξονες:
-
Διατήρηση της
σημερινής υποστάσεως και
προσωπικότητας της Κυπριακής
Δημοκρατίας. Οπότε, δεν τίθεται
ζήτημα ρυθμίσεως με πρωτόκολλα και
παραρτήματα των εξωτερικών της
σχέσεων, αφού αυτές είναι ήδη
ρυθμισμένες και κατοχυρωμένες από το
1960.
-
Μετασχηματισμός
της Κυπριακής Δημοκρατίας σε
Διζωνικό - Δικοινοτικό Ομόσπονδο
κράτος.
-
Θέσπιση του νέου
συνταγματικού, νομοθετικού, εδαφικού,
διοικητικού κ.λ.π.
πλαισίου, με αυστηρή προσήλωση
στις θεμελιώδεις αρχές της
Δημοκρατίας και της ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ και
με πλήρη διασφάλιση , της
ισοπολιτείας, της ασφάλειας, των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων και
ελευθεριών όλων
των πολιτών της Κυπριακής
Δημοκρατίας, στα πλαίσια, όμως, ενός
ισχυρού κεντρικού κράτους το οποίο
δε θα είναι όμηρος της οποιασδήποτε
καλόπιστης ή κακόπιστης μειονότητας.
Και όλα τά προηγούμενα, όχι με βάση το
περί δικαίου (ή αδίκου) αίσθημα του
οιουδήποτε κ. Ανάν ή Γουέστον, αλλά με
βάση το θεσμικό πλαίσιο των Η.Ε. και
της Ε.Ε.
-
Κατοχύρωση της
λειτουργικότητας του κράτους με
πρότυπο επιτυχημένα συνταγματικά -
διοικητικά συστήματα άλλων
πολιτισμένων χωρών.
-
Αποκλεισμός κάθε
είδους κηδεμόνων και εγγυητών με
παρεμβατικά δικαιώματα ή μή.
Εγγυήσεις για την ασφάλεια της
τουρκοκυπριακής μειονότητας,
μπορούν κάλλιστα να δοθούν και να
κατοχυρωθούν από την Ε.Ε.
-
Θέση του νέου
Συντάγματος - λύσης υπό την έγκριση
των Κυπρίων, σε ΚΟΙΝΟ, όμως,
δημοψήφισμα για Ελληνοκυπρίους
και Τουρκοκυπρίους, και έγκρισή του
με αυξημένη πλειοψηφία των 2/3 του
συνόλου των ψηφισάντων.
Είμαι της
γνώμης ότι για τη διατύπωση σε κάθε
τους λεπτομέρεια των προνοιών ενός
Συντάγματος - λύσης του Κυπριακού
υπάρχουν πάμπολλες ad hoc πηγές από τις οποίες θα μπορούσαν να
αντληθούν χρήσιμα και θετικά
στοιχεία, αρχίζοντας από το σχέδιο
Ράντκλιφ και καταλήγοντας ακόμη και
στο τερατούργημα Ανάν. Σε κάθε
περίπτωση, όμως, το τελικό Σύνταγμα -
λύση δεν θα πρέπει να εκφεύγει από
τους βασικούς άξονες πού περιέγραφε
στις 6 Ιουλίου 1988
ο τότε Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ κ. George H.W. Bush: "We
seek for Cyprus a constitutional democracy based on majority rule, the rule of law, and the protection of minority rights" (Ζητούμε για τήν
Κύπρο μια συνταγματική
δημοκρατία πού θα βασίζεται στην
αρχή της πλειοψηφίας, την αρχή της
νομιμότητας και την προστασία των
μειονοτήτων). Προσωπικά μού φαίνεται
πώς ο κ. Μπούς, τώ καιρώ εκείνω,
οραματιζόταν για την Κύπρο ένα
συνταγματικό καθεστώς αντίστοιχο με
το ισχύον σήμερα στην ….Ελλάδα. Ας το
προτείνουμε, λοιπόν, και ως νέο
Σύνταγμα της Κύπρου, συμπληρώνοντάς
το, απλώς, με τις πρόνοιες περί
διζωνικής - δικοινοτικής ομοσπονδίας
και περί προεδρικής δημοκρατίας.
Συμπληρωματικά
με τά ανωτέρω, απομένει η απάντηση σε
δύο ακόμη ερωτήματα: Ποιος θα
συντάξει το νέο σχέδιο Συντάγματος
για την Κύπρο και πώς θα κριθεί αν οι
πρόνοιές του είναι ή δεν είναι
συμβατές με όλες τις αρχές πού
προαναφέραμε;
Μα, βέβαια,
ουδείς άλλος είναι αρμόδιος να
αποφασίσει και προχωρήσει στη
σύνταξη σχεδίου νέου Συντάγματος για
την Κύπρο, πλήν της Κυρίαρχης
Κυπριακής Δημοκρατίας. Και βέβαια,
δεν του πέφτει λόγος του κ. Γουέστον
αν και πότε η Κυρίαρχη Κυπριακή
Δημοκρατία θα αποφασίσει να προβεί
σε αναθεώρηση του Συντάγματός της.
Αρμόδιες για
την κρίση αν οι πρόνοιες του νέου
Συντάγματος θα είναι η όχι σύμφωνες
με το Διεθνές και το Κοινοτικό Δίκαιο
είναι οι νομικές υπηρεσίες της
Κύπρου και (συμπληρωματικά -
συμβουλευτικά) οι αντίστοιχες της Ε.Ε.
Και μόνος
αρμόδιος για την τελική έγκριση ή
απόρριψή του νέου Συντάγματος είναι,
όπως προείπα, ο Κυρίαρχος Κυπριακός
Λαός και όχι οι κ.κ.
Μπλέρ ή Μπάουτσερ, ούτε, πολύ
περισσότερο, οι κ.κ. Οζγκιόκ, Σεζέρ,
Ερντογάν καί Γκιούλ (η σειρά
αναγραφής των ονομάτων ακολουθεί,
αυστηρά, την ιεραρχική διαβάθμιση τoυ τουρκικού κράτους).
Με βάση τά
ανωτέρω προτείνω όπως, οι ηγεσίες
Ελλάδος και Κύπρου αντί να
προτείνουν βελτιώσεις στο κουφάρι
του σχεδίου Ανάν, άς αρχίσουν να
επεξεργάζονται, από κοινού, τις
πρόνοιες ενός σχεδίου νέου,
σύγχρονου και λειτουργικού
κυπριακού Συντάγματος, με ορίζοντα
υποβολής του προς έγκριση στην Ε.Ε.
τον Οκτώβριο ή, το αργότερο, τον
Νοέμβριο.
Γεώργιος
Σκουταρίδης
Δικηγόρος
Πεύκη - Αθήνα
Αφιέρωμα στο Σχέδιο Ανάν του ηλεκτρονικού περιοδικού Αντίβαρο