Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται πλέον να επιδιώκουν την αναβολή του δημοψηφίσματος στην Ε/Κ πλευρά, ενόψει του ότι "όχι" των Ε/Κ φαντάζει πλέον βέβαιο.

Οι λεπτομέρειες, όμως που αναφέρονται δημιουργούν σοβαρές ανησυχίες για τις πραγματικές προθέσεις των Η.Π.Α. και για τους κινδύνους που συνεπάγεται αυτό για την Ε/Κ πλευρά. Συγκεκριμένα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα αναβληθεί μόνον το δημοψήφισμα στην Ε/Κ πλευρά, ενώ τη δημοψήφισμα στην Τ/Κ πλευρά θα διεξαχθεί κανονικά. Επίσης, αναφέρεται ότι οι ΗΠΑ ζητούν στις Ευρωεκλογές της 13 Ιουνίου 2004 να εκλεγούν μόνον οι τέσσερις Ε/Κ βουλευτές και να μείνουν δύο θέσεις κενές για τους Τ/Κ, όπως ακριβώς είναι η πρόβλεψη του σχεδίου Ανάν για την κατανομή των εδρών της Ευρωβουλής.

Οι παραπάνω πληροφορίες, αν αληθεύουν, δημιουργούν πολύ αρνητικά δεδομένα για την υπόθεση της Κύπρου. Είναι σαφής η απόπειρα να εγκλωβιστεί η ελληνική πλευρά σε μια διαρκή πίεση για αποδοχή του σχεδίου με δεδομένο το προηγούμενο «ναι» των Τουρκοκυπρίων. Πέραν όμως από αυτό, είναι ακόμη πιο σαφής η προσπάθεια μερικής τουλάχιστον ακύρωσης της βασικής νομικοπολιτικής προοπτικής του «όχι», ότι δηλαδή από την 1η Μαΐου το νησί ολόκληρο στην Ε.Ε. θα το εκπροσωπεί η Κυπριακή Δημοκρατία, δηλαδή de facto η Ελληνοκυπριακή πλευρά.

Βέβαια, μια «νηφάλια και ψύχραιμη» - για να χρησιμοποιήσουμε μια έκφραση εσχάτως της μόδας - εξέταση της πρότασης καταδεικνύει τις σοβαρές αδυναμίες της. Για παράδειγμα, η έκφραση της βούλησης των δύο κοινοτήτων σε διαφορετικούς χρόνους δεν θα ήταν συμβατή με τη θεμελιώδη διαδικαστική αρχή της δημοκρατίας της ταυτόχρονης έκφρασης της βούλησης των ψηφιζόντων. Τυχόν επιμονή των Η.Π.Α. σε μια τέτοια πρόταση θα κινδύνευε να εκθέσει ακόμη περισσότερο την ήδη εκτεθειμένη σε κινήσεις πολιτικής μονομέρειας υπερδύναμη. Κρίνοντας, πάντως από τις δηλώσεις σε σχέση με την παραμονή των Εβραίων εποίκων στη Δυτική όχθη, η υπερδύναμη δεν θα φεισθεί μονομέρειας προκειμένου να εξυπηρετήσει αυτό που η ίδια θεωρεί ότι είναι στρατηγικό της συμφέρον.

Αλλά ούτε και η περίπτωση της εκλογής τεσσάρων μόνον αντί των έξι ευρωβουλευτών που προβλέπονται από τις συνθήκες της Ε.Ε. είναι νομικώς δυνατή χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Κυπριακής Δημοκρατίας και την υπογραφή του σχετικού κειμένου τροποποίησης της συνθήκης προσχώρησης. Το γεγονός, όμως, ότι τέτοιες προτάσεις συζητούνται σοβαρά από την υπερδύναμη ως πραγματοποιήσιμες εκδοχές, καταδεικνύει την έκταση των πιέσεων, την έκταση της βούλησης των Αμερικανοβρετανών για να αποτραπεί η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε.

Η εξέταση τέτοιου είδους προτάσεων είναι πολύ ανησυχητικό σημάδι για τις εξελίξεις μέσα στις επόμενες ημέρες. Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι δείχνουν πλέον να μην ενδιαφέρονται για τίποτε άλλο, παρά μόνον για το πώς θα αποτρέψουν την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε. Άρθρα στον ευρωπαϊκό τύπο κάνουν ήδη λόγο για ανάγκη αναβολής της Κυπριακής ένταξης, πράγμα όμως πλέον νομικώς αδύνατον χωρίς τη σύμφωνη γνώμη και των 25 νέων και παλαιών κρατών μελών, δηλαδή, και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το ερώτημα που όλως φυσιολογικά προκύπτει είναι, τι άλλο θα φθάσουν να σκεφθούν οι αντίπαλοι της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας, προκειμένου να επιτύχουν το στόχο τους. Διότι, καθώς δεν υπάρχουν πλέον άλλα θεμιτά μέσα για την επίτευξη του στόχου τους, τα μόνα που απομένουν είναι τα αθέμιτα.

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπάρξει πάρα πολύ μελετημένη στάση από την ελληνική πλευρά, ελλαδική και κυπριακή, προκειμένου να υπάρξει μια σώφρονα διαχείριση του «όχι» τόσο πριν, όσο και μετά το δημοψήφισμα. Οι πιέσεις θα ενταθούν την επόμενη εβδομάδα και ενδιαφέρον θα έχει να δούμε ποιον νέον τρόπο θα μηχανευθούν για να εκδηλωθούν και ποια αποτελέσματα θα έχουν. Όλοι εύχονται να μπορέσει να αντέξει ο Πρόεδρος, να μπορέσει να διαχειρισθεί την κατάσταση σωστά και διαφυλάττοντας τα συμφέροντα του Ελληνισμού κατά τον καλύτερο τρόπο.

Θα πρέπει πάντως να προσεχθεί και να επισημανθεί ότι κεντρικό σημείο των νέων αυτών αντιδράσεων αποτελεί η αποτροπή της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας ως έχει στην Ε.Ε. Είναι φανερό ότι η ενόχληση των Αμερικανοβρετανών από την εξέλιξη αυτή είναι μεγαλύτερη και από αυτήν ακόμη της Τουρκίας, η οποία δεν έδειξε να ανησυχεί ιδιαίτερα από την προοπτική ενός «ναι» από τους Τ/Κ και ενός «όχι» από τους Ε/Κ. Περί αναγνώρισης του ψευδοκράτους μίλησαν, το μήνυμα ότι δεν θα πάρουν ημερομηνία ενταξιακών διαπραγματεύσεων το έλαβαν ήδη από τη Γαλλία, το μήνυμα ότι και η Κύπρος ακόμη ως Κυπριακή Δημοκρατία θα στηρίξει την ενταξιακή πορεία της το έλαβε από τον Πρόεδρο, η διπλωματική της θέση βγήκε ενισχυμένη από τη Λουκέρνη, δεν είχε κανένα λόγο να είναι δυσαρεστημένη από τα πράγματα. Και τα αφτιά τους γελούν με τις εξελίξεις. Διότι με το «όχι» των Ε/Κ και η βαθύτερη επιθυμία των στρατηγών, που είναι η απόρριψη του σχεδίου, ικανοποιείται.

Όλα τα παραπάνω κατατείνουν στο συμπέρασμα ότι η ενόχληση των Αμερικανοβρετανών από την κυπριακή ένταξη είναι πρωτογενής και δεν οφείλεται σε διάθεση υποβοήθησης της συμμάχου Τουρκίας. Αυτό γίνεται εμφανές και από τις δύο πληροφορίες που αναφέρονται στην αρχή του άρθρου. Η επιδίωξη πρώτα ενός Τ/Κ «ναι» και ο de facto αποκλεισμός, που αυτό θα σημαίνει για κάθε διαπραγμάτευση επί του σχεδίου, μεταφράζονται σε μόνιμη και διαρκή πίεση για αποδοχή του σχεδίου ως έχει και μόνον ως έχει. Παράλληλα, η εκλογή τεσσάρων μόνον και όχι έξι ευρωβουλευτών θα σημαίνει την de facto έναρξη εφαρμογής των προβλέψεων του σχεδίου και νόθευση του χαρακτήρα της Κυπριακής Δημοκρατίας ως εκπροσώπου ολόκληρου του νησιού στην Ε.Ε.

Τα παραπάνω φανερώνουν ένα ισχυρότατο ίδιο στρατηγικό συμφέρον των Αμερικανοβρετανών υπέρ του σχεδίου Ανάν. Διερωτάται κανείς εάν αυτό σχετίζεται μόνον με τη στρατηγική θέση της Κύπρου. Διότι προκύπτει από τα γεγονότα ότι οι πιέσεις δεν ασκούνται για να εξυπηρετηθεί η Τουρκία. Συνεπώς, κάτι άλλο συμβαίνει. Εάν ήθελαν να εξυπηρετήσουν την Τουρκία, αυτό θα ήταν εύκολο. Δεν θα πίεζαν τους Ε/Κ να ψηφίσουν «ναι», έθεταν πριν το δημοψήφισμα ευθέως θέμα αναγνώρισης του ψευδοκράτους και στις 26 Απριλίου αναγνώριζαν το ψευδοκράτος, επιδιώκοντας την έγκριση της αναγνώρισης και από τον Ο.Η.Ε.

Όλα όμως δείχνουν ότι σκοπός τους δεν είναι να αναγνωρίσουν το ψευδοκράτος. Τούτο θα είναι ούτως ή άλλως δύσκολο, ενόψει της απόφασης του Σ.Α. του Ο.Η.Ε. να μην αναγνωρισθεί το ψευδοκράτος, εγκεκριμένη και υπογεγραμμένη και από τις Η.Π.Α., βέβαια. Άλλωστε, θα αποτελούσε και ένα κακό προηγούμενο η de jure αναγνώριση αποτελεσμάτων εισβολής και κατοχής. Ο σκοπός τους, αντιθέτως, είναι διαφορετικός. Ο σκοπός τους είναι να μην μπει η Κυπριακή Δημοκρατία ως έχει στην Ε.Ε. και αυτό υπήρξε εξαρχής ο σκοπός του σχεδίου Ανάν, εξ ου και η αυθόρμητη σχεδόν απόρριψη του σχεδίου από τους Ε/Κ και μια σημαντική μερίδα Ελλαδιτών, ίσως και πλειοψηφική. Το κρίσιμο ερώτημα που μένει αναπάντητο είναι, τι οδηγεί τους Αμερικανοβρετανούς σε αυτή την επιδίωξη.

Στην πραγματικότητα, με την προσπάθεια αναβολής των δημοψηφισμάτων οι Αμερικανοβρετανοί προσπαθούν να στήσουν μια δεύτερη παγίδα τύπου Νέας Υόρκης, να εγκλωβίσουν, δηλαδή, εκ νέου την Κυπριακή Δημοκρατία σε μια διαδικασία αποδοχής και όχι απόρριψης του σχεδίου. Τώρα πια που η πρόβλεψη περί δημοψηφισμάτων στη διαδικασία της Ν. Υόρκης φαίνεται να γυρίζει μπούμεραγκ στους εμπνευστές του σχεδίου.

Ο προσεκτικός παρατηρητής θα διαπιστώσει βέβαια ότι ακόμη και αυτή η πρόταση του ΑΚΕΛ είναι ασύμβατη με τις αμερικανικές επιδιώξεις, καθότι αναφέρεται ρητά σε περαιτέρω διαπραγματεύσεις, ενώ οι Αμερικανοί επιδιώκουν πρώτα το Τ/Κ «ναι», πράγμα που αποκλείει κάθε νέα διαπραγμάτευση. Ας μην ξεχνούμε ότι ο Κύπριος Πρόεδρος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις περαιτέρω διαπραγματεύσεις, προκειμένου να υπάρξει αποδοχή της πρότασης αναβολής. Συνεπώς, υπάρχει εκ νέου η «κόκκινη γραμμή», την οποία μπορεί να κρατήσει η ελληνική πλευρά, προκειμένου να επιτύχει το στόχο της διενέργειας των δημοψηφισμάτων και της απόφασης «όχι». Με το ίδιο σθένος θα πρέπει επίσης να αρνηθούν οποιαδήποτε μερική εφαρμογή των προβλέψεων του σχεδίου Ανάν στην περίπτωση της εκλογής ευρωβουλευτών. Η Αμερική όμως δεν φαίνεται ότι θα δεχθεί αναβολή με τους όρους που πρότεινε το ΑΚΕΛ.

Το πρόβλημα για τους Αμερικανοβρετανούς είναι να νοθεύσουν την Κυπριακή ένταξη. Υπό την πρόταση του ΑΚΕΛ ακέραιη διασφαλίζεται ότι τούτο δεν πρόκειται να συμβεί τουλάχιστον για τους πρώτους κρίσιμους μήνες μετά την 1η Μαΐου, δίδοντας έτσι τη δυνατότητα στην Ε/Κ πλευρά να ξεκινήσει μια νέα διαπραγμάτευση από θέσεως πλέον ισχύος. Αυτό όμως προϋποθέτει μια ειλικρινή επιδίωξη του «όχι» στο δημοψήφισμα και όχι νοθευμένη, όπως αυτή του ΑΚΕΛ.

Η πρόταση των Αμερικανών για αναβολή υπό τους συγκεκριμένους όρους που επιθυμούν, φανερώνοντας τη δυσκόλως κρυπτόμενη πλέον αποφασιστικότητά τους να παρεμποδίσουν την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε., φανερώνει παράλληλα το θανάσιμο κίνδυνο που απειλεί την Κυπριακή Δημοκρατία. Στην κρίσιμη αυτή στιγμή οι Ε/Κ πρέπει να αντιτάξουν όλη τη μαχητικότητα και την αποφασιστικότητα τους και τούτο είναι δυνατόν μόνον σε κλίμα ενότητος. Η ενότητα αυτή υπονομεύεται δυστυχώς από μεγάλη μερίδα των πολιτικών που αρνούνται να ακούσουν την πάνδημη φωνή του λαού και επιθυμούν μόνον να τον ποδηγετήσουν. Δυστυχώς, πολιτικοί όπως ο κ. Ν. Αναστασιάδης, προκαλούν, λόγω τους θεσμικού τους ρόλου και όχι λόγω της απήχησής τους, μεγάλη αβεβαιότητα για το αύριο.

Με δεδομένη μάλιστα την Αμερικανοβρετανική αποφασιστικότητα για ανατροπή της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ούτε και η αναβολή υπό τους προτεινόμενους από το ΑΚΕΛ όρους παρίσταται πλέον ως ασφαλής λύση. Μόνη λύση είναι ο οριστικός ενταφιασμός του σχεδίου Ανάν στις 24 Απριλίου. Κανείς δεν ξέρει ποια νέα μηχανορραφία θα τεθεί σε ενέργεια προκειμένου να καθοδηγηθεί μια ευκαιριακή πλειοψηφία των Ε/Κ προς το «ναι».

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η ταυτόχρονη (σε Τ/Κ και Ε/Κ) αναβολή των δημοψηφισμάτων με δυνατότητα διαπραγμάτευσης θα ανατρέψει το σκηνικό της Ν. Υόρκης με τις πιεστικές προθεσμίες και αυτό θα είναι από μόνο του μια επιτυχία. Ήδη η υποχώρηση των Η.Π.Α. έναντι της πρότασης του ΑΚΕΛ καθώς και η διαφαινόμενη εγκατάλειψη ως αναποτελεσματικής της τακτικής του επηρεασμού των Ε/Κ ψηφοφόρων, που αποδεικνύεται από την απεγνωσμένη αναζήτηση διεξόδων οκτώ ημέρες πριν το δημοψήφισμα οδηγούν σε ένα διπλό συμπέρασμα: Αφενός μεν στην επιβεβαίωση της δυνάμεως που κρατάει ο λαός της Κύπρου στα χέρια του ακριβώς λόγω της ένταξης, του εφιάλτη αυτού των Αμερικανών και, δεύτερον, ότι ήδη λειτουργεί ο χρόνος υπέρ μας.

Το λάθος της Νέας Υόρκης δεν επιτρέπεται να επαναληθφεί. Η αυτοπαγίδευση σε μια διαδικασία «αυτόματης» αποδοχής του σχεδίου, χωρίς δηλαδή την ουσιαστική σύμπραξη των Ε/Κ δεν επιτρέπεται να χαρακτηρίσει πλέον καμία νέα κίνηση στην επικίνδυνη σκακιέρα του σχεδίου Ανάν. Το οποίο εν τέλει αποδεικνύεται ότι είχε εξαρχής αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Να δυναμιτίσει την Κυπριακή ένταξη. Ας ελπίσουμε μέχρι τα μέσα της επόμενης εβδομάδος να έχει καταδειχθεί ποιο θα είναι το όριο των πιέσεων που θα ασκηθούν και να μην ξεπεράσει αυτό και νέα όρια. Πάντως, αν αληθεύουν οι εκτιμήσεις του άρθρου αυτού, δύσκολα θα αναγνωρισθεί το ψευδοκράτος, παρά τη σχετική ρητορική. Ποσώς φαίνεται να τους ενδιαφέρει τους Αμερικανοβρετανούς για τους Τ/Κ. Μια τέτοια περίπτωση είναι πιθανή μόνον σε περίπτωση έκφρασης ενός πληγωμένου αμερικανοβρετανικού εγωισμού.

Η τελευταία αυτή απόπειρα ντε φάκτο εφαρμογής του σχεδίου πριν την 1η Μαΐου, αποδεικνύει, εν τέλει, ότι ο βασικός σκοπός του σχεδίου Ανάν ήταν η συνειδητή καταστροφή της Κυπριακής Δημοκρατίας ως νομικού μορφώματος τη στιγμή ακριβώς της εισόδου στην Ε.Ε. Αποδεικνύει, όμως, πόσο σημαντική είναι η εξακολούθηση της γενναίας στάσης απόρριψης του σχεδίου, προκειμένου να μπορέσουν να απολαύσουν οι Κύπριοι όλα αυτά που οι άσπονδοι φίλοι τους επιδιώκουν να τους τα στερήσουν.

Αφιέρωμα στο Σχέδιο Ανάν του ηλεκτρονικού περιοδικού Αντίβαρο

http://www.oxistosxedioanan.com

http://www.antibaro.gr