Απάντηση στα οκτώ καυτά ερωτήματα Σημίτη για τις συνέπειες του «όχι»
Του δρα Χρίστου Κληρίδη, βουλευτή
Σίγουρα είναι ευπρόσδεκτος -όχι η κινδυνολογία- αλλά ο προβληματισμός για τους κινδύνους από τυχόν απόρριψη του Σχεδίου Ανάν. Ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, μιλώντας πρόσφατα στο Εθνικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ, υπέβαλε 8 ερωτήματα, στα οποία απαντούμε:
1) Θα μπορέσει η Κυπριακή Δημοκρατία να συνεχίσει να ζητά τη συμπαράσταση του Ο.Η.Ε.;
Αναμφίβολα ναι. Ο Ο.Η.Ε.
διέπεται από τον Καταστατικό του Χάρτη.
Ένας από τους σκοπούς του οργανισμού είναι
η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και
ασφάλειας και προς επίτευξιν του στόχου
αυτού, αναλαμβάνει συλλογικά μέτρα για την
επίτευξη διά ειρηνικών μέσων στη βάση των
αρχών της δικαιοσύνης και του διεθνούς
δικαίου διευθέτηση διεθνών διαφορών ή
καταστάσεων, που δυνατόν να οδηγήσουν σε
παραβίαση της ειρήνης. Τα θεσμικά όργανα
του οργανισμού έχουν υποχρέωση να
συνεχίσουν την αναζήτηση για επίτευξη
ειρηνικής διευθέτησης του κυπριακού
προβλήματος.
Όπως τόνισε και ο Γ.Γ. παραδίδοντας το
τελικό Σχέδιό του στους ενδιαφερόμενους
την 31η Μαρτίου 2004, στο Μπούργκενστοκ, στο
παρόν στάδιο η επιλογή είναι μεταξύ του
Σχεδίου αυτού ή «μη λύσης». Τονίζουμε τη
φρασεολογία του, στο «παρόν στάδιο».
Παρόμοιες ήταν και οι δηλώσεις του
Επίτροπου για τη διεύρυνση κ. Φερχόιγκεν, ο
οποίος μίλησε για το εγγύς μέλλον, ότι
δηλαδή στο εγγύς μέλλον δεν θα υπάρξει
προσπάθεια. Συνεπώς δεν τίθεται θέμα να μην
μπορέσει η Κυπριακή Δημοκρατία να
συνεχίσει να ζητά τη συμπαράσταση του Ο.Η.Ε.,
όπως τη ζητούν και πάρα πολλοί άλλοι, μετά
από ανεπιτυχείς προσπάθειες επίλυσης
διεθνών προβλημάτων.
Στη διεθνή πολιτική, τα προβλήματα μέχρι να
λυθούν επανέρχονται από καιρού εις καιρόν
στο προσκήνιο. Πιστεύουμε ότι οι προοπτικές
μελλοντικά θα είναι πολύ καλύτερες, σε
σύγκριση με μία βεβιασμένη λύση άρον-άρον
πριν από την 1η Μαΐου, με πρωταρχικό στόχο
την εξυπηρέτηση των αμερικανικών
συμφερόντων, που προωθούν πρωτίστως την
ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, σε βάρος
δυστυχώς αυτήν τη στιγμή των συμφερόντων
του κυπριακού λαού.
2) Θα μπορεί να επικαλείται τις αποφάσεις του Σ.Α. του Ο.Η.Ε. η Κυπριακή Δημοκρατία;
Τα ψηφίσματα του Σ.Α. δεν αναιρούνται και δεν καταργούνται από ένα «ΟΧΙ». Με βάση τον Καταστατικό Χάρτη του Οργανισμού, παραμένουν σε πλήρη ισχύ και μετά το «ΟΧΙ» και είναι δεσμευτικά σε όλη τη διεθνή κοινότητα. Με βάση το άρθρο 25 του Καταστατικού, τα μέλη του Οργανισμού συμφωνούν να αποδέχονται και να εφαρμόζουν τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο ειρήσθω εν παρόδω πολλές φορές, ακόμη και πρόσφατα, υπενθύμισε ότι είναι ο κυπριακός λαός που θα αποφασίσει για το μέλλον του και τη συνταγματική ρύθμιση του προβλήματος.
3) Η Ελλάδα θα μπορεί να προβάλλει προσκόμματα στην ένταξη της Τουρκίας λόγω του Κυπριακού;
Δεν είναι η Ελλάδα που προβάλλει προσκόμματα, ούτε και η Κύπρος στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας λόγω του Κυπριακού. Είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κριτήρια της Κοπεγχάγης. Η Ε.Ε. στηρίζεται πάνω σε κάποιες αρχές, τις οποίες μικρές χώρες, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, πρέπει να τηρούν και να σέβονται, αλλά και να προστατεύουν σαν κόρην οφθαλμού.
4) Η Ε.Ε. θα δεχθεί να μην αρθούν οι περιορισμοί του εμπορίου με τα κατεχόμενα;
Για χρόνια το Ηνωμένο Βασίλειο και κάποιες άλλες χώρες και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχειρηματολογούν ενώπιον του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ότι το εμπόριο με τα κατεχόμενα είναι επιτρεπτό και πρέπει να συνεχίσει. Εν πάση περιπτώσει, μέσω τουρκικών λιμανιών, εδώ και χρόνια διεξάγεται το εμπόριο αυτό και το τουριστικό ρεύμα στα κατεχόμενα συνεχίζει. Στον αγγλικό Tύπο, οι διαφημίσεις για τα κατεχόμενά μας και τα κατεχόμενα ξενοδοχεία μας ανθούν εδώ και πολλά χρόνια, αλλά για το θέμα αυτό δεν θα αποφασίσει η Ε.Ε. από μόνη της, χωρίς την Ελληνική Δημοκρατία και την Κυπριακή Δημοκρατία και τους συμμάχους τους. Και περαιτέρω, ό,τι και να αποφασίσει, αν είναι επιτρεπτή η κατά πλειοψηφίαν απόφαση, η νομιμότητα της απόφασης θα κριθεί από το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Συνεπώς ας διεκδικήσουμε στην ευρωπαϊκή έννομη τάξη τα δικαιώματά μας, αντί να μοιρολογούμε.
5) Η διεθνής κοινότητα θα συνεχίσει να αρνείται την αναγνώριση του ψευδοκράτους;
Ναι, διότι η Διεθνής
Κοινότητα δεσμεύεται από τα 541/1983 και 550/1984
του Σ.Α. του ΟΗΕ, σύμφωνα με τα οποία το Σ.Α.
του Ο.Η.Ε. «καλεί όλα τα κράτη να μην
αναγνωρίζουν οποιοδήποτε κυπριακό κράτος
άλλο από την Kυπριακή Δημοκρατία» και «επαναλαμβάνει
την έκκλησή του προς όλα τα κράτη να μην
αναγνωρίσουν το δήθεν κράτος της «Tουρκικής
Δημοκρατίας της Bόρειας Kύπρου», που
εγκαθιδρύθηκε με τις αποσχιστικές
ενέργειες και τα καλεί να μη διευκολύνουν ή
με οποιοδήποτε τρόπο βοηθήσουν την
προαναφερθείσα αποσχιστική οντότητα».
Σχετικές είναι και οι αποφάσεις του
Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων. Το να αναγνωρίσει κανείς
κατεχόμενα εδάφη κράτους μέλους της Ε.Ε.,
σαν τιμωρία για το «ΟΧΙ» σε δημοψήφισμα για
μια άδικη λύση, που καταπατεί τα ανθρώπινα
δικαιώματα, είναι πρωτάκουστο. Εναπόκειται
στην Ελλάδα και την Κύπρο να πείσουν για την
ορθότητα των επιχειρημάτων τους. Και θα
πείσουν με ομοψυχία και διεκδικητικότητα,
γιατί στο τέλος διερωτόμαστε αν θα πείσουμε
για τη νομιμότητα των ελληνικών απαιτήσεων
στο Αιγαίο και την κατάργηση των «γκρίζων
ζωνών» που επέβαλε η Τουρκία.
6) Αν οριστικοποιηθεί η διχοτόμηση θα χαθούν ή όχι τα εδαφικά οφέλη του Σχεδίου Ανάν;
Κατ’ αρχάς το να «σου πετούν ψίχουλα» εις επιστροφήν, δηλαδή το 7% από το 36% που παράνομα κατέχεται, δεν νομίζουμε ότι συνιστά όφελος, αλλά ανεξάρτητα και αν ακόμη κάποιοι το βλέπουν σαν όφελος, παρά τη νομιμοποίηση της κατοχής του υπόλοιπου 29%, δεν οριστικοποιείται η διχοτόμηση με το «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα. Όπως είναι κοινά αποδεκτό, στην Ε.Ε. έχει ενταχθεί ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία, συμπεριλαμβανομένου και του κατεχόμενου μέρους αυτής. Απλώς υπάρχει αναστολή εφαρμογής του κεκτημένου στο κατεχόμενο μέρος και γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά ότι μετά την 1η Μαΐου, η Τουρκία υποχρεούται να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία όπως εντάχθηκε στην Ε.Ε., συνολικά. Το πρόβλημα μετά την 1η του Μάη το έχει η Τουρκία και όχι η Κύπρος, και είναι η Τουρκία η οποία θα επιδιώκει να μην οριστικοποιηθεί η διχοτόμηση, εν όψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Δεκεμβρίου 2004, από το οποίο ζητά καθορισμό ημερομηνίας ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
7) Μια διχοτομημένη Κύπρος θα είναι εστία περισσότερων κινδύνων από μια επανενωμένη Κύπρο ή όχι;
Ο κ. Pfirter, Ελβετός συνταγματολόγος, αρχιτέκτονας σε τεχνικό επίπεδο του Σχεδίου Ανάν, εξήγησε στη συνέντευξή του στην KIBRIS TV, το Μάρτιο του 2003, ότι με το Σχέδιο Ανάν, οι Ε/κ και οι Τ/κ δεν καλούνται να ζήσουν μαζί, αλλά πλάι- πλάι σε σχέσεις καλής γειτονίας. Αυτό είναι και το αγγλικό όραμα για διχοτόμηση της Κύπρου. Αυτό το όραμα, όμως, περνά μέσα από την προκρούστεια κλίνη καρατόμησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών, και στη δημιουργία της κοινωνίας Κυπρίων πολιτών του 1/3 (π.χ. 1/3 των περιουσιών αποκαθίσταται και μέχρι 1/3 πληθυσμού τ/κ κράτους δυνατόν να απαρτίζεται από Ε/κ.) Η ανασφάλεια της τουρκικής εγγυήτριας δύναμης, η νομιμοποίηση 85.000 εποίκων που θα είναι η πλειοψηφία στο τ/κ κράτος, η κοινωνία του 1/3 ανθρωπίνων δικαιωμάτων δημιουργεί πικρία, έντονο αίσθημα αδικίας και ανασφάλειας, με διαρκή αστάθεια στην περιοχή και αναπόφευκτες εκρήξεις, που μέσα από ένα δυσλειτουργικό κράτος θα οδηγήσουν στην κατάρρευση.
8) Μπορεί η στάση μας στο Kυπριακό να προδικάσει αρνητικά τη στάση των Ευρωπαίων εταίρων σε άλλα θέματα;
Αυτό εξαρτάται από το πόσο σταθεροί είμαστε στις θέσεις και απόψεις μας σαν Ελλάδα και Κύπρος, στην εμμονή μας σε αρχές και στην αποφασιστικότητά μας για την αιτιολόγηση του «ΟΧΙ». Δεν μπορούμε να ζούμε μία ζωή με τον μπαμπούλα της αντίδρασης των Ευρωπαίων και τη θεωρία του «καλού παιδιού», η οποία μας οδήγησε δυστυχώς σε αυτήν την τραγική κατάσταση σήμερα. Για τους Ευρωπαίους, το Κυπριακό δεν θεωρείται αυτήν τη στιγμή θέμα υψίστης σημασίας και πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι θα χαρούν να συνεχίσει να αποτελεί εμπόδιο στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Να μην υπερτιμούμε τη στάση των Ευρωπαίων σε άλλα θέματα, η οποία δεν καθορίζεται κατ’ αποκλειστικότητα, ούτε καν σε μεγάλο βαθμό από το Κυπριακό, αλλά από τα εκάστοτε συμφέροντά τους.
Συμπέρασμα
Η ουσία του θέματος είναι ότι είναι καλύτερα να πει κανείς «ΟΧΙ» σε ένα Σχέδιο χωρίς προοπτική επιβίωσης, το οποίο θα έχει εξασφαλίσει προηγουμένως την εξόντωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, την παράλυση της ένταξης λόγω της υποχρέωσης για κάθε θέμα να συμφωνούν και οι Τούρκοι, και τη διάλυση του νέου μορφώματος που θα είναι πηγή νέας περιπέτειας και αστάθειας στην περιοχή, παρά να το αποδεχθεί με νέες περιπέτειες και χωρίς καμία απολύτως εγγύηση, στην πράξη, ότι θα υλοποιηθεί αυτό που θα έχει συμφωνηθεί.
Αφιέρωμα στο Σχέδιο Ανάν του ηλεκτρονικού περιοδικού Αντίβαρο