...Οι τούρκοι κάνουν κάθε τρεις και μια, το δικό τους συμβούλιο. Εκείνο το γνωστό με τους υπεράριθμους στρατηγούς, που περισσότερο μοιάζει με επιτελείο και κάποιους με πολιτικά. Δεν ακούστηκε όμως να προταθεί κάτι τέτοιο στην Ελληνική Βουλή, όλες αυτές τις ημέρες της συζήτησης των προγραμματικών. Καταρχήν από την συμπολίτευση που πριν γίνει κυβέρνηση πολλές φορές επικαλούνταν την εθνική αναγκαιότητα του συμβουλίου. Πόσο μάλλον που τα πράγματα σήμερα βρίσκονται στο αμήν, όφειλε να την έχει κάνει ήδη πράξη. Ούτε όμως από τη μείζονα αντιπολίτευση ούτε από την ελάσσονα ζητήθηκε. Ακόμη και οι εκ της τελευταίας εκείνοι που την πρότειναν σε παλιότερες εποχές δια πάσα νόσο κλπ. σήμερα που η υποτροπή της είναι η σοβαρότερη από υπάρξεως Κυπριακής Δημοκρατίας, θα λέγαμε ζήτημα ζωής και θανάτου, λησμόνησαν να τη ζητήσουν εκ νέου.
Χ. Κ.
Από δημοσιευμένο προ της Λουκέρνης άρθρο του συγγραφέα:
«Μια χώρα τετραπληγική. Η Κύπρος του σχεδίου Ανάν» που
υπάρχει στο ηλεκτρονικό βιβλίο: Δημοψήφισμα για την Κύπρο.
Του Χρήστου Κηπουρού {*}
Μπορεί ο θεσμός των συμβουλίων να αποτελεί τυφλοσούρτη για τον κάθε τύπου ζωντανό κοινωνικό, οικονομικό, επιστημονικό, πολιτικό οργανισμό, την οικογένεια, την επιχείρηση, την ιατρική μέχρι τη δικαιοσύνη, τα πολιτικά κόμματα, το ίδιο το κράτος. Όμως δεν συμβαίνει το ανάλογο με τη χώρα αυτή, καθεαυτή. Κραυγαλέο παράδειγμα η σύγκληση του συμβουλίου αρχηγών υπό τον Πρόεδρο, την ερχόμενη Πέμπτη.
Μακάρι να περιορίζονταν στο επίπεδο του απλού κρυολογήματος. Να αφορά κάτι που το προτείνουν οι αντιπολιτεύσεις και το αποφεύγουν οι κυβερνήσεις. Η αγωγή τότε θα ήταν εύκολη υπόθεση. Όμως τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Γι αυτό και δεν προσφέρονται προς άγρα εντυπώσεων επειδή οι απελθόντες δεν το έκαναν ποτέ ενώ οι επελθόντες το έχουν προγραμματίσει. Αυτό θα ίσχυε αν υπήρχε μια σειρά στα γεγονότα. Αν γίνονταν πριν από τη Λουκέρνη προκειμένου να αποφασιστεί η στάση της Ελλάδας. Αυτό το νόημα έχει το Συμβούλιο. Το οποιοδήποτε συμβούλιο. Τα μέλη του να δουν, να εξετάσουν την κατάσταση και να αποφασίσουν τι χρειάζεται να γίνει.
Γι αυτό άλλωστε μπήκε και το μότο. Στις τελευταίες προγραμματικές δηλώσεις και ενώ επρόκειτο να ακολουθήσουν οι συνομιλίες για την Κύπρο στην Ελβετία, ούτε η μνεία του έγινε στη Βουλή. Ούτε καν από εκείνους που είχαν τη συγκεκριμένη πρόταση, κάτω από τη γλώσσα τους, που λέει ο λόγος, κάθε φορά που μιλούσαν Απεδείχθη ότι όλοι είχαν τους λόγους τους που δεν προχώρησε και επόμενα όλοι έχουν ευθύνες γι αυτό. Μιλώ για τα Ελλαδικά αδειανά καθίσματα της Ελβετίας, σε σχέση με τα τουρκικά αλώνια. Μπορεί η στάση του Έλληνα υπουργού των εξωτερικών να αποτελεί την εξαίρεση όμως δεν είναι των διαστάσεων εκείνων που σώζουν την παρτίδα πόσο μάλλον την πατρίδα απέναντι στην ασκηθείσα, ασκούμενη και επίσης την αναμενόμενη θύελλα πιέσεων από την κάθε ενδιαφερόμενη, για τους δικούς λόγους, πλευρά.
Οι κυβερνώντες δεν ήθελαν γιατί δεν είχαν τι να πουν. Μπορεί να σιγούσαν αν δεν σιγόνταραν υπογείως τα της Νέας Υόρκης όμως δεν ήθελαν να έρθουν σε ρήξη και από την πρώτη τους στιγμή με το εθνικό συμβούλιο της Κύπρου που ως προς το ενδιάμεσο, το τρίτο τότε -αν θυμάμαι καλά- σχέδιο του Γ. Γ. ήταν αρνητικό. Άλλο αν στο τελικό και χειρότερο όλων σχέδιο, το πέμπτο και το πλέον αυθαίρετο, κάποια μέλη του, το έστριψαν, επιβεβαιώνοντας το «άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου», όπως επίσης «άβυσσος και ο νους του πολιτικού καριερίστα», θα συμπλήρωνα σήμερα εγώ.
Πριν σπεύσει κανείς να επεκτείνει την περί καριερίστα κατηγορία προς άλλους αξιωματούχους οφείλει να γνωρίζει ότι άλλο είναι η ευγενής φιλοδοξία, άλλο οι μανούβρες. Οι τελευταίες αποτελούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα του καριερισμού. Ο πρόεδρος της Κύπρου κινήθηκε εξ αρχής στη τροχιά του όχι. Άλλοι ήταν τότε με το όχι και μεταπήδησαν στη συνέχεια, στο ναι. Το γκελ και το μανουβράρισμα δεν είναι πολιτική. Και όταν υπάρξει μεγάλη ανάγκη να τα κάνει κάποιος αυτά οφείλει δημόσια και ανοιχτά να εξηγήσει προηγουμένως το γιατί. Αλλιώς είναι καραμπινάτος, οιουδήποτε χρώματος, τυχοδιωκτισμός. Όπως το καζίνο με τα μαύρα και τα κόκκινα. Να ποντάρει στο αντίθετο του αντιπάλου. Ποιο συναίσθημα λοιπόν, ποια λογική και ευθύνη και ποια κουραφέξαλα αμολούν χωρίς να βουτούν τη γλώσσα στο μυαλό. Ο Φουσέ δεν είπε τυχαία ότι η πολιτική αντιπαλότητα είναι η χειρότερη. Τόσο από την επιστημονική, επαγγελματική, συγγενική όσο τη γνωστή, από τα τόσα της εγκλήματα, ερωτική.
Αντιπαρέρχομαι ως αστεία την όποια απόπειρα απόδοσης ευθυνών και ειδικότερα για το ότι το σχέδιο του Γ. Γ. χαρακτηρίστηκε ως βάση διαπραγματεύσεων. Πρώτον αυτό δεν σημαίνει ναι. Δεύτερον νομιμοποιείται κανείς να πει κάποια στιγμή: «ε όχι δεν τρώγεστε. Είπαμε να υποχωρήσουμε, να κάνουμε δεκάδες αβαρίες αλλά νισάφι». Δεν είπε: «ε προς θεού, αυτή δεν είναι λύση. Είναι πολύ άδικο αυτό που πάει να γίνει. Γι αυτό ναι». Ακόμη και τα μικρά παιδιά τότε θα βάλουν τα γέλια. Το σεβασμό της σε αυτά άλλωστε εκφράζει η ρήση του μεγαλύτερου σοφού της παγκόσμιας λογικής και ιστορίας, Σωκράτη που όταν είχε άδικο αναγνώριζε ότι αδυνατούσε να τα βάλει ακόμη και με τρίχρονο. Εννοούσε προφανώς τέτοιες περιπτώσεις. Πόσο μάλλον όταν οι επικεφαλείς δεν είναι σαν το Σωκράτη και οι πολίτες δεν είναι νήπια.
Ας το έχουν αυτό υπόψη τους οι όπου Ελληνισμού πολιτειακοί, πολιτικοί και κομματικοί επικεφαλής. Έστω κι αν από την κλασσική Ελλάδα έλλειπαν οι σημερινοί μηχανισμοί επιβολής του παράλογου επί της λογικής, όπως είναι τα Μέσα. Ίσως γι αυτό και ο Σωκράτης δεν έγραψε. Άλλο τώρα αν αδυνάτισε την εκ των υστέρων ισχύ του: scripta manent. Η ουσία πάντως είναι ότι η λογική, ο νους, η γνώση και η αρετή παραμένουν και σήμερα όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρα. Δυστυχώς είναι και τα πιο ξένα προς την καθ ημάς πολιτική. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η λογική, η κοινή λογική των πολιτών, έχουν χάσει την αξία τους ή έχουν χαθεί.
Ανάλογα ισχύουν τόσο με το προς την πατρίδα ιστορικό όσο και λογικό αίσθημα. Πλανώνται πλάνη μεγάλη όσοι δεν κατάλαβαν ότι τα δυο αυτά στοιχεία ταυτότητας του λαού της περιοχής την οποία κατοικεί πολλές χιλιετίες, υπάρχουν εξ αδιαιρέτου, για όλο αυτό το διάστημα. Μπορούν παροδικά να πετυχαίνουν να τον διχάζουν όμως σύντομα εκείνος αναλαμβάνει από τα τραύματά του. Άλλωστε τι είδους ιστορικός λαός θα ήταν αν δεν είχε τις αναγκαίες αυτές όσο και υψηλές αντοχές και ικανότητες. Εκτός από γερό κόκαλο στους ανθρώπους υπάρχει αντίστοιχα γερό κόκαλο στους λαούς, όπως ο γηραιός Ελληνικός. Όπως λέμε γηραιά Ήπειρος. Τόσο ο Ελλαδικός όσο ο Κυπριακός είναι αυτού του τύπου. Πρέπει δε να τους σέβεται κανείς και ας τους αγαπά λιγότερο.
Παρέμεινα πολύ στο πεδίο της λογικής γι αυτό ας μου επιτραπεί να καταπιαστώ με τα αμφιλεγόμενα. Έλεγα λοιπόν ότι η αξιωματική αντιπολίτευση δεν πήρε την πρωτοβουλία να ζητήσει συμβούλιο αρχηγών ίσως γιατί δεν την σήκωνε το τότε κλίμα για το ναι της, το προχθεσινό. Ίσως και για άλλους λόγους που παραπέμπουν στα λόγω της ήττας, ζαλισμένα κοτόπουλα. Ίσως κινδύνευε να γίνει άλλη μια φορά στην ιστορία της, χλεύη. Αυτή τη φορά χλεύη των νικητών. Τώρα μπορεί μέχρι και να το αποφύγει γιατί η κυβέρνηση πρέπει προηγουμένως να βγει ανοιχτά με τη σημαία του όχι, και μετά να δικαιούται να μιλήσει. Όσο για την ελάσσονα αντιπολίτευση, ο Περισσός γνώριζε γιατί το όντως καθαρό και έντιμο εθνικό όσο διεθνικό και διεθνιστικό του όχι, κινδυνεύει από πνιγμό πολύ πριν από τη θάλασσα της Πάφου. Πόσο μάλλον να εισακουγόταν από την Εζεκία Παπαϊωάννου. Ίσως γι αυτό δεν πρότεινε να υπάρξει Δημοψήφισμα για την Κύπρο και εδώ. Να μη φτάσουν τα πράγματα στο διεθνιστικό απροχώρητο. Άλλο τώρα που στην Κύπρο όπως και παντού στον κόσμο απεδείχθη ότι τελικά ισχύει το «ανάγκα γαρ και γραμματείς πείθονται». Πολύ πιο ξεκάθαρη θέση είναι το καθαρό όχι. Όσο τώρα αφορά τον επικεφαλής της άλλης αριστεράς εκδοχής στην Ελλάδα, ο οποίος γνώριζε εκ των προτέρων τη στάση του δικού του ιστορικού, διανοητικού και κομματικού φορτίου, σίγησε. Φοβήθηκε να μη διαλύσει το μαγαζάκι της κεντρικής οδού, λίγες μόλις ημέρες από την ημέρα που κέρδισε στο νήμα τη μάχη με το θάνατο. Αυτή είναι η πολιτική Ελλάδα.
Νομίζω ότι η Πολιτική Κύπρος είναι πολύ πιο σοβαρή και έντιμη από τη μητέρα της και την ημετέρα πολιτική. Ας μας δείξουν ποιος είναι ο εδώ Τάσος, ο Βάσος, έστω ο 85ετής Γλαύκος. Δεν λέω, Σημίτη ή Μητσοτάκη έχουν και εκεί. Όμως Γιώργο δεν έχουν σίγουρα. Ήταν χοντρό πολύ χοντρό το ναι του. Τόσο για το ίδιο το ναι, όσο επίσης το ότι προηγήθηκε λίγες μόλις ώρες του διαγγέλματος του Κύπριου προέδρου. Όπως μεγάλες είναι οι ευθύνες των επιτελών του. Λες και τον άφησαν να εκτεθεί αν δεν τον προέτρεψαν να το κάνει. Όπως βέβαια δεν απαλλάσσονται από τις ευθύνες και εκείνοι οι οποίοι είδαν φως και πέρασαν στη βάρκα του όχι, όταν μέχρι μόλις χθες πατούσαν και στις δυο. Αν όχι μόνο στην άλλη. Δεν έγραψα τυχαία και πολύ πιο πριν, συγκεκριμένα στο προτελευταίο μου κείμενο: «ANAN, NON PASSARAN» για κάποια όχι που θα είναι χειρότερα ακόμη και από κάποια ναι. Ιδιαίτερα όταν λέγονται τέτοιες ιερές και άγιες ημέρες, χωρίς καν προηγούμενη συγγνώμη, έστω λόγω των ημερών αυτών. Δεν μιλώ για το όχι του Βασιλακόπουλου που είναι παλικαρίσιο και που άλλη μια φορά εκφράζω δημόσιο έπαινο. Μιλώ για το σκάφος της νέας εποχής, όπως με τον τιτανικό, και ένα πολιτικό σώμα με διάχυτο τετανικό {από τη λέξη τέτανος που σημαίνει τεταμένος και που παραπέμπει σε σπασμωδικές κινήσεις μετά ακαμψίας και με θανατηφόρα συνήθως εξέλιξη}.
Ας επιστρέψουμε όμως και πάλι στην αρχή. Πότε γίνονται οικογενειακά, ιατρικά, επιστημονικά, δικαστικά και άλλα συμβούλια. Ακόμη και στις Α.Ε. Πρώτα και κύρια για την εξέταση σοβαρού θέματος και την λήψη αποφάσεων για διευθέτησή του. Δεν συνέρχονται κατόπιν εορτής. Όπως οι προς εξέταση μαθητές διαβάζουν πριν από το διαγώνισμα. Άλλο τώρα που ο μακαρίτης θείος μου σε παροτρύνσεις της μητέρας του και γιαγιάς μου να καθίσει να διαβάσει έλεγε ότι θα το κάνει μετά τις εξετάσεις, για να τα έχει πιο φρέσκα στο μυαλό του. Αυτόν θυμήθηκα με το προαναγγελθέν Συμβούλιο Αρχηγών για τις 15 Απριλίου.
Δηλαδή τι θα γίνει. Ποιον εξ αντικειμένου ωφελεί η σκοπιμότητα αυτού του τόσο πολύ σοβαρού και σπάνιου όσο κορυφαίου θεσμικού γεγονότος. Έχει να κάνει με το χειρισμό εκ μέρους της Ελλάδας του Κυπριακού ζητήματος σε κάποιο οργανισμό; Μήπως αφορά τις Ελληνικές θέσεις σε κάποιες επικείμενες διεθνείς συνομιλίες; Ή μήπως διαμέσου της εκ του περισσού αν όχι και εκ του πονηρού επιβεβαίωσης περί νηφαλιότητας και περί σεβασμού της Κυπριακής ετυμηγορίας, κρύβει άλλα. Ποια είναι αυτά. Να σας πω ποιο ψυχανεμίζομαι. Το να πληροφορηθεί ο Ελληνισμός, επόμενα και ο Κυπριακός λαός ότι το εν Ελλάδι κομματικό πολιτικό καθαρό όχι, είναι 5%. Και μόνο αυτό οδηγεί στην άποψη ότι δεν χρειάζεται συμβούλιο αρχηγών. Ούτε τιμά τη μητέρα πατρίδα και τις πολιτειακές, κυβερνητικές και κομματικές της εκπροσωπήσεις της να λειτουργούν σαν κάτι μητρικό EXIT POLL και σαν εταιρεία δημοσκοπήσεων που εμμέσως πλην σαφώς δείχνει προς μια συγκεκριμένη θέση. Να την πάρουν κατόπιν τα Μέσα, να της βάλουν χέρια και πόδια και με τα τελευταία αυτά να ποδηγετήσουν το λαό. Τόσο τον Ελλαδικό όσο τον Κυπριακό, το θήραμα.
Αν ήθελαν συμβούλιο αρχηγών ας το έκαμναν πριν την Ελβετία. Έστω αμέσως μετά από αυτήν. Και πάντως πριν από τη συνεδρίαση της Βουλής. Τώρα είναι αυτό που είπαμε. Εκτός από τη Μεγάλη Πέμπτη θα υπάρχει και μια Μικρή Πέμπτη, προϊόν μικρής πολιτικής. Ο λόγος για την δεκάτη πέμπτη Απριλίου. Αν συνυπολογίσει κανείς τη στάση των Μέσων αυτό το διάστημα δεν πρέπει να έχει καμιά αμφιβολία για την υπόθεση. Την εξ αντιδιαστολής προπαγάνδα του ναι. Ότι τα άλλα είναι ναι, περί το ναι, και προς το ναι. Όπως πρωτοτύπησαν κάποιοι γράφοντας «ναι στο ναι» που ήρθαν όμως και πάλι δεύτεροι αφού προηγήθηκε πολύ πιο πριν το δικό μας «ναι μεν όχι, αλλά πως», έστω και αν το τελευταίο έχει λογοκριθεί από φίλιά τους Μέσα. Να χαίρονται οι μεν τους δε και αντιστρόφως.
Εκτός από κάποιους άλλους έχω και εγώ απορίες και θα περιμένω με μεγάλο ενδιαφέρον τις απαντήσεις από όλο αυτό το μπλοκ. Άντε καλά με τον Κεμάλ. Η χρόνια αυτή σχέση, τους έγινε πια δευτέρα φύση. Τι είδους φύση όμως είναι η σχέση με το Bush. Πως είναι εναντίον του Bush σε άλλες περιοχές του πλανήτη και υπέρ σε κάποιες άλλες όπως η Κύπρος; Προς τι αυτές οι διακρίσεις; Γιατί ο τελευταίος έχει φάει τα λυσσιακά του να περάσει τη λύση που υπέγραψε το μοιραίο εκείνο αγόρι με τα μάτια τα μελιά, όπως κάποτε τραγουδούσε, αν δεν κάνω λάθος, η Αλέκα Μαβίλη. Ας σταματήσω όμως εδώ.
Αν απαντηθώ μπορώ να επανέλθω σε νέα. Όπως το δούναι και λαβείν, στο πακέτο Κυπριακό-Κουρδικό. Δυο οργανικά συνδεδεμένα παλαιόθεν μεταξύ τους θέματα, σήμερα δε όσο ποτέ: Σου δίνουμε στην Κύπρο, εις βάρος των χαϊβανιών Ελλήνων, πλείστα όσα, τετραπλάσια από όσα περίμενες, μέχρι την εποπτεία της γεωοικονομίας, όπου βέβαια και εμείς θα βάλουμε κάποια χέρια και πόδια, άντε και κάποιους κατήδες, όπως τους λες. Θα ανασυστήσουμε άλλωστε το Ρηγάτο όπως μου είπαν ότι λέγεται οι φίλοι μου οι Βρετανοί. Ξέρουν αυτοί. Μας δίνεις, χωρίς δεύτερη κουβέντα, το ελεύθερο στον παλιό μας όσο και νέο έρωτα, στο Νότιο Κουρδιστάν. Και άμα θέλεις. Κάπως έτσι αν όχι ακριβώς διαμείφθηκε η μεταξύ U.S., England και Turkey συζήτηση. Ε λοιπόν ο Κύπριος πρόεδρος αυτό τόνισε στην ομιλία του: Δεν είμαστε χαϊβάνια. Άνθρωποι ναι, είμαστε. Σαν όλους τους άλλους ιστορικούς λαούς. Επίσης τους εδώ αυτόχθονες ειδικά, τουρκοκυπρίους που τους θεωρούμε αδελφούς. Μην πω αυτάδελφους. Μητρός τε και πατρός τε μέχρι πριν κάποιους αιώνες. Όχι πολλούς.
Υπάρχει και κάτι ακόμη. Γνωρίζουν οι φίλοι προς τους οποίους απηύθυνα την ερώτηση, από τα σπίτια τους ακόμη όπου μεγάλωσαν, ότι τα ευπαθή προϊόντα όταν μπαίνουν στο ψυγείο αντέχουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ιδίως όταν είναι στην κατάψυξη. Όσο όμως και αν η πρακτική αυτή των χειριστών και λογοκριτών φίλων τους, συνιστά ρουτίνα, κατά βάθος έχουν και ένα φοβικό -που άρεσαν αυτή τη λέξη, δεν μπορώ να καταλάβω- σύνδρομο. Από την άλλη δεν γνωρίζουν ότι τα ίδια αυτά ευπαθή προϊόντα, -μιλώ φυσικά για ιδέες και γνήσια πολιτικά προϊόντα, με ονομασία προέλευσης- όχι μαϊμού, όπως τα δικά τους la cost Κωνσταντινούπολης, αντέχουν επί πολύ και εκτός ψυγείου. Κυρίως εκτός αυτού. Εξ όλων των ευπαθών είναι τα μόνα τα οποία έχουν αυτήν την ιδιότητα. Αν δεν το γνωρίζουν μπορούν να το μάθουν. Να ναι καλά στην υγεία τους οι συμβάλλοντες σε αυτό ηλεκτρονικοί κόμβοι.
Αν ήμουν Μάνος θα σιωπούσα. Ξέρει εκείνος, όπως και όλοι όσοι διάβασαν το «αν ήμουν Κύπριος» που έγραψε, όσο τα όσα είπε στη συνέχεια. Αν όμως ήμουν στη θέση του Κύπριου προέδρου πέραν όσων ορθών και λεπτομερειακά επεξεργασμένων είπε, θα προσέθετα: «δεν παίζω το κράτος στα ζάρια και στα καζίνο». Είτε της πολυαγαπημένης μας Κερύνειας είτε του Texas, της ιδιαίτερης πατρίδας του Bush. Επιτέλους άλλο Christ the Greek άλλο Nick the Greek. Ούτε στο όνειρό μου μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι θα ήθελα να είμαι σαν εκείνον. Να έχω πρότυπο, το ολιγότερο τυχοδιώκτη. Πόσο μάλλον σήμερα.
Να το πω αλλιώς. Μπορεί όντως μερικά όχι να περιέχουν φορτίσεις, θλίψη, θυμό ακόμη και οργή ή και ακατέργαστη πολιτική. Όμως δεν μπορούν να μετατρέπονται σε άλλοθι. Ας τα δουν με συμπάθεια, ως προϊόντα πόνου, αλλοφροσύνης έστω διαιωνιζόμενης. Σε καμιά όμως περίπτωση ως αιτία καθορισμού της ψήφου εγκεφαλικών και λογικών πολιτικών προσώπων και πολιτών. Και δεν θα πείραζε τόσο πολύ αυτό, όσο το ότι ακόμη και οι πλέον μεγάλες εντάσεις, ωχριούν απέναντι στο ναι εκείνο που εκ του μακρόθεν μυρίζει τυχοδιωκτισμό. Στο βρόμικο ναι. Δεν αφορά μόνο το είδος για το οποίο ήδη μίλησα. Την συνέχεια της καριέρας. Τα τριζωνικά συμβούλια της επόμενης ημέρας κλπ. τα οποία όμως χωρίς σαφείς εγγυήσεις εκτός από τυχοδιωκτική αποτελούν και ανεύθυνη στάση. Δεν μπορεί η Κύπρος να οραματίζεται να αναδειχθεί σε νέα Σοφοκλέους της Ευρώπης. Αν θέλει να γίνει κάτι, ας γίνει νέα Ιρλανδία. Στα σίγουρα.
Άλλοι ιστορικοί λαοί χύνουν ποταμούς αίματος να κάνουν κράτος και πολλοί από αυτούς δεν τα κατάφεραν ακόμη και ίσως αργήσουν και άλλο. Προς το παρόν μένουν στο επίπεδο του οδικού χάρτη. Και κάποιοι άλλοι έχουν διωχθεί ακόμη και από το χάρτη. Παραμένουν μια γενική και αόριστη διοικητική αρχή. Άλλοι πάλι έχουν τους ιστορικούς ηγέτες σε μπουντρούμια μπροστά στα οποία ακόμη και τα κελιά F, ωχριούν. Παραδείγματα στη γειτονιά μας υπάρχουν ουκ ολίγα. Εμείς που έχουμε -αυτό εννοώ, μεταξύ των άλλων, όταν λέω Κυπριακό κεκτημένο στην Ευρώπη- το κεκτημένο, αυτό δεν είναι μόνο άυλες αξίες και τίτλοι. Είναι η υπόσταση εκείνη και οντότητα, που συμπυκνώνει το συλλογικό εθνικό και ιστορικό δρομολόγιο ενός λαού. Εκτός και αν κάποιοι τα προσεγγίζουν μέσα από άλλες διαφορετικές οπτικές. Μετακρατικές για να μην τις πω μεταπρατικές.
Άντε να γίνει μια θεομηνία να ξεσπιτωθείς. Να φύγεις από το Ευρωπαϊκό Μέγαρο, με το οποίο συνέδεσες τη συλλογική σου φαντασίωση από πολλών ετών, να πας να μείνεις για λίγο στις σκηνές. Μέχρι την επισκευή. Όμως στα καλά καθούμενα, γιατί. Και το χρηματιστήριο θα πήγαινε στις 9.000 μονάδες όμως είναι στις 2500, αν είναι και τόσο. Τότε, τι γίνεται τότε. Το λέει ο θυμόσοφος λαός. Καλύτερα πέντε και στο χέρι παρά δέκα και καρτέρει. Εγώ πάλι λέω πόσο μάλλον έξη στο χέρι. Ας παρατήσουν λοιπόν να κραδαίνουν ως απειλή διχοτομικές κουτοπονηριές είτε εκ της απέναντι πλευράς είτε της ημεδαπής που τις έκανε εισαγωγή από απέναντι. Στο απερίγραπτο αυτό σημείο έφθασε η εν Ελλάδι πολιτική βλακεία.
Όσο για τα αδελφικά αισθήματα προς τους τουρκοκυπρίους δεν είναι μονοπώλιο κανενός. Έχει να κάνει με τον ανθρωπισμό, την αλληλεγγύη, την κοινή πατρίδα, και όλες τις υπόλοιπες αναλλοίωτες αξίες με τη Δημοκρατία, μεταξύ των πρώτων αν όχι πρώτη. Σύμφωνα λοιπόν με αυτά και σύμφωνα με την κατάστρωση της τουρκικής εξίσωσης οι τουρκοκύπριοι δεν είναι τόσο κατέχοντες όσο κυρίως είναι κατεχόμενοι. Το κλειδί είναι αυτό. Προς το δικό τους το πραγματικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό συμφέρον είναι η είσοδος της Κύπρου, όπως είναι τραυματισμένη έστω, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την απολύτως ισότιμη στη συνέχεια στήριξή της. Μπορούμε να ενωθούμε εκ νέου ναι. Ισότιμα ναι. Όλα ναι. Όχι όμως υπό την τουρκική σπάθη. Και αν ακόμη υπήρχε ποτέ κυβέρνηση Κυπριακή που θα τους αδικούσε, η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επενέβαινε να το αποτρέψει αφού αντίκειται στο αναπτυξιακό κοινοτικό status.
Αμέσως μετά από την Κοπεγχάγη είχα πει ότι ήταν δέκα τέσσερις Ελλάδες και μια μη Ελλάδα. Η Ελλάδα. Όλοι θυμούνται τι έγινε. Σήμερα επιβεβαιώθηκε για άλλη μια φορά η Ευρωπαϊκή πολιτική παιδεία του Φερχόιγκεν. Αυτόν που όταν ο Ραούφ πασά απεκάλεσε Ναζί ανακάλεσε σε πολλών πιστεύω τη μνήμη ότι: «είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα». Ο Γερμανός λοιπόν κοινοτικός επίτροπος είπε ότι ανεξάρτητα του αποτελέσματος οι Ελληνοκύπριοι θα εκπροσωπούν στην Ευρώπη ολόκληρη την Κύπρο. Δεν ξέρω αν ικανοποιήθηκαν στις απορίες τους που είχαν κάποιοι, ξέρω όμως ότι καμιά Ευρωπαϊκή χώρα δεν πρόκειται να αναγνωρίσει ψευδοκράτη και παρόμοια φαιδρά. Ακόμη και αν οι τούρκοι είχαν κατά νου να το κάνουν και όχι να υπερίπταται ως απειλή, δεν θα το έλεγαν. Το λένε όχι μόνο γιατί δεν προτίθενται αλλά και γιατί δεν δύνανται να το πράξουν.
Ένας που εμβαθύνει σε αυτά, δεν θα συμφωνεί με τις απόψεις του πρώην κοινοτικού επιτρόπου και νυν υπουργού εξωτερικών της Γαλλίας, Μισέλ Μπαρνιέ περί της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας. Γι αυτό η επόμενη πέτρα στο υπό διαμόρφωση καινούργιο Ελληνικό πολιτικό περιδέραιο, μπορεί να είναι, όπως είπαμε, η πρόταση από την Ελλάδα -όχι από την Κύπρο- να δοθεί ημερομηνία έναρξης των διαπραγματεύσεων ένταξης στη γειτονική χώρα. Η ευτυχής συγκυρία της προεδρίας από την ομοιοπαθή με την Κύπρο Ιρλανδία, ενισχύει ακόμη πιο πολύ την ευδοκίμηση του εγχειρήματος αυτού και την εγγραφή του στην ατζέντα της συνόδου του Δουβλίνου, στα τέλη του ερχόμενου Ιουνίου.
Το σύστημα της πολιτικής Ελλάδας δεν πρέπει να περνάει τις καλύτερες ημέρες του βίου του. Ούτε κανείς μίλησε για ευτυχείς, ευτυχέστερες στιγμές της ζωής του, όπως έγινε με τη Ζυρίχη. Δεν ξέρω βέβαια αν είναι μετρημένα τα ψωμιά του -υπάρχει ως ενδεχόμενο, όπως έχει δείξει η Κυπριακή ιστορία που επηρεάζει καταλυτικά την αντίστοιχη Ελληνική πολιτική- όμως ξέρω ότι δεν πρέπει η τελευταία να πηγαίνει γυρεύοντας. Αν και όσοι σκεφτόμαστε με αυτόν τον τρόπο, και δεν είμαστε λίγοι, μας συμφέρει να συνεχίσει όπως μέχρι τώρα. Όμως το ζήτημα δεν είναι ένας νέου τύπου καριερισμός που εδράζεται στο ο θάνατός σου η ζωή μου. Ας μη κρίνουν εξ ιδίων όπως λέγεται.
Δυστυχώς όμως έστω κι αν ακόμη υπάρχουν αντιστάσεις -ακόμη και ο Γεώργιος Ράλλης μετά από μια εξ απήνης σύλληψη και πρώτη ατυχή του τοποθέτηση, όχι μόνο επανόρθωσε αλλά είναι προς τιμή του αυτό που έκανε- το τηλεοπτικό και έντυπο κράμα των διανοητικών, των πολιτικών και δημοσιογραφικών λαγωνικών Δαλματίας, δεν το βάζει κάτω. Όταν δεν λογοκρίνει τον Κύπριο Πρόεδρο, τον κατακρίνει για την περί την Ελλάδα σιγή κατά την ομιλία του. Λησμονεί την κλασσική του παιδεία. Ότι το: «κρείττον το σιγάν», σε κάποιες περιπτώσεις και περιόδους όπως αυτή που διανύουμε και μετά τα όσα υπέφερε το νησί εκ του εθνικού λεγομένου κέντρου -τα σούρτα φέρτα αντιπροσωπειών είναι το ελάχιστο- αποτελεί χάρη προς τους εν Ελλάδι πολιτικούς -όσο ψηλά κι αν βρίσκονται- θιασώτες του ναι όσο τους συμβουλάτορες της νηφαλιότητας και της απαλλαγής από συναισθήματα.
Το ραδιοτηλεοπτικό συμβούλιο, αν και δεν πιστεύω ότι θα κάνει τίποτε, απλώς για την ιστορία, ας μπει στον κόπο να δει τους χρόνους παρουσίας των yes men και των no men. Αν τα μέλη του συμβουλίου αρχηγών, καθίσουν και το ξανασκεφθούν, υπάρχει ακόμη χρόνος. Αν δεν ενδώσουν σε έξωθεν πιέσεις που κάποιοι είναι on line, και κάποιοι άλλοι μπουν στον κόπο και σκεφτούν αυτό που ονομάζεται υστεροφημία, τότε ίσως δίνεται μια ακόμη ευκαιρία. Θα μπορούσε ο Κωστής Στεφανόπουλος αντί της Χαλκίδας να μεταβεί κατά την εορτή του Αγίου Γεωργίου στην ομώνυμη εκκλησία Παραλιμνίου, της πόλης του Ισαάκ. Άλλωστε του συγκεκριμένου αγίου οι κατεχόμενες εκκλησίες όλες σχεδόν, έχουν μετατραπεί σε τεμένη. Τόσο της Αμμοχώστου όσο της Κερύνειας. Αν χρειαστεί το πιεσόμετρο ας μετρήσει την εξ αδιαιρέτου πίεση. Ας χρεώσει το λογαριασμό επίσης εξ αδιαιρέτου. Κατά παντός υπευθύνου, όπως λένε, που δεν ανευρίσκεται ποτέ.
Ο Ελληνισμός τότε θα είχε δυο Τάσους. Και κατά το άσμα, θα ήταν δυο και τρεις και πολύ περισσότεροι. Κάτι που προφανώς δείχνει προς τη ομογένεια. Την εξάρτηση σε ανοιχτή ακρόαση με τον Bush της ψήφου της στις ερχόμενες εκλογές των Η.Π.Α. από την άμεση διακοπή των πιέσεων σε βάρος του συνόλου Ελληνισμού και της Κύπρου ειδικότερα. Να μη μείνει μόνο στο επίπεδο της υπέρ του όχι προχθεσινής απόφασης. Καλή είναι ως ένα πρώτο βήμα, αλλά δεν αρκεί. Χρειάζονται και νέα. Τότε πάλι ο ίδιος Τάσος που γκρίζοι λύκοι έκοψαν με απάνθρωπο τρόπο το νήμα της ζωής, θα καμαρώνει για όλους τους συνονόματούς του. Στην Κύπρο, στην Ελλάδα, στις Η.Π.Α. Παντού. Και γιατί όχι και στη Γηραιά Ήπειρο. Τώρα ναι, μπορούσαν και εκεί να πουν του κ. Toni: έχουμε εκλογές σε λίγες ημέρες. Εκείνος θα καταλάβει.
Όμως και αυτά να μη συμβούν, μπορεί να γίνει έστω ένα άλλο θεσμικό και πολύ σοβαρό Βήμα. Η δημιουργία μιας εθνικής πολιτικής ορχήστρας. Πρώτη κίνηση η οργανική και πολιτική ένταξη του Ελληνικού κοινοβουλίου σε αυτήν με την επιπλέον δέσμευση οι προτάσεις του εκάστοτε συμβουλίου αρχηγών να μην είναι δεσμευτικές για τα μέλη της Βουλής των Ελλήνων, εφόσον απαιτείται ψηφοφορία. Όλες οι υπόλοιπες χώρες έχουν ορχήστρες και μάλιστα παίζουν και δύσκολα κομμάτια ενώ εδώ ακόμη ούτε τον Καλαματιανό γνωρίζουν. Διαφορετικά, όπερ το πιθανότερο αν όχι βέβαιο, μπορούν εάν δεν το οφείλουν, να ματαιώσουν αυτό το, αν μη τι άλλο, ανωφελές συμβούλιο αρχηγών.
_______________
{*} Διετέλεσε Βουλευτής Έβρου δυο φορές εκλεγείς με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. από την κοινοβουλευτική ομάδα του οποίου απεχώρησε το Φεβρουάριο του 1999, ευθύς μετά την παράδοση του Κούρδου ηγέτη. Αφιερώνει το σημερινό του κείμενο στη μικρή Αναστασία Ισαάκ, που γιορτάζει. Επίσης στους χιλιάδες μοτοσικλετιστές της ομώνυμης Κυπριακής ομοσπονδίας σε εκδήλωση της οποίας μίλησε ως προσκεκλημένος της στην πλατεία Μακαρίου στις 16 Νοεμβρίου 1997. Θυμάται ακόμη την προς τιμή των Ισαάκ και Σολωμού μεγαλειώδη πορεία προς τη Λευκωσία και το χώρο της εκδήλωσης, που ξεκίνησε από το παραλίμνιο.
Αφιέρωμα στο Σχέδιο Ανάν του ηλεκτρονικού περιοδικού Αντίβαρο